Informacja publiczna czyli o roli przypadku

 

O tym, że informacja publiczna jest ważna nie trzeba przekonywać. 

Zapewnia ona wiedzę o działalności władzy, o tym jak i na co wydaje publiczne pieniądze. 

A wiedza to możliwość kontroli władzy w interesie publicznym. 

 

Ale informacja publiczna może być również narzędziem np. w kampanii wyborczej. 

Dziś jeden z takich przykładów. 

 

Prezydent Miasta Biała Podlaska publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej wykaz wniosków o udostępnienie informacji publicznej.

I bardzo dobrze. To powinno zapewnić przejrzystość działania władzy. 

Jest jednak ale... 

Po pierwsze, nie wszystkie wnioski i odpowiedzi są publikowane w BIP. Czyli taka przejrzystość wybiórcza. Do tego nie wiadomo w oparciu o jakie kryterium przeprowadzona. 

Po drugie, wnioski i odpowiedzi są publikowane w BIP z opóźnieniem. Czasem nawet po kilku miesiącach. Przydatność takiej wiedzy dla mieszkańców jest niewielka.

Po trzecie, przypadek.  

Tak, to nie pomyłka. Przypadek. 

Bo jak inaczej nazwać to co się wydarzyło w czasie kampanii wyborczej w wyborach samorządowych 2024?

Ale po kolei... 

 

Przypadek nr 1.

12 marca 2024 r. złożyłem do Prezydenta Miasta Biała Podlaska wniosek o udostępnienie informacji publicznej tj. przesłanie:

- analizy dotyczącej zasadności wycinki drzew na ul. Kościuszki w Białej Podlaskiej w tym oceny dendrologicznej dotyczącej planowanej wycinki oraz oceny wpływu wycinki na środowisko,

- informacji o sposobie i miejscu zastąpienia wyciętych drzew na ul. Kościuszki w Białej Podlaskiej innymi nasadzeniami (nasadzenia zastępcze).

 

Konkretny wniosek o przekazanie konkretnych informacji.

Prezydent odpowiedział b.szybko ponieważ w ciągu 3 dni (zwykle trwa to dłużej). Odpowiedź była niemal zgodna z moim wnioskiem. 

Niemal ponieważ...wykraczała poza ten wniosek. 

Prezydent Miasta Biała Podlaska z własnej inicjatywy, dołączył bowiem do odpowiedzi pismo przewodniczącego rady miasta z 2019 r. skierowane do prezydenta miasta o zgodę na wycinkę drzew na ul. Kościuszki ze względu na zagrożenie dla życia mieszkańców i ruchu drogowego.  

Czyli w tej części udzielił odpowiedzi niezgodnie z moim wnioskiem.

Było to działanie zastanawiające i niezgodne z praktyką administracji publicznej. 

Mój wniosek o udzielenie informacji publicznej zainicjował przecież sprawę administracyjną. 

Jej zakres i granice wyznaczała treść wniosku czyli żądania a organ (Prezydent Miasta Biała Podlaska) był nimi związany. Nie powinien więc dowolnie, według swojego uznania wykraczać poza zakres i granice wniosku.

To zresztą nie tylko uzasadnione prawnie ale również podyktowane ekonomiką postępowania.

Trzeba było przecież zlecić urzędnikom dodatkową pracę by mogli odnaleźć pismo z 2019 r., zeskanować je, opisać w odpowiedzi na mój wniosek, a następnie załączyć do tej odpowiedzi. Pracę, za którą zapłacili podatnicy.

Dlaczego mieli to robić?

Ponieważ prezydent miasta przypomniał sobie, że kilka lat temu otrzymał wniosek o wycinkę drzew i po kilku latach postanowił dołączyć to pismo sprzed 5 lat do odpowiedzi na mój wniosek. 

Co ciekawe, prezydent nie był konsekwentny w swoim działaniu wykraczającym poza mój wniosek i nie potraktował sprawy kompleksowo ponieważ nie załączył choćby informacji o sposobie rozpatrzenia tego skierowanego do niego w 2019 r. wniosku (jako dodatkowego załącznika do pisma).

Wniosek ten złożył 5 lat temu, kontrkandydat  prezydenta miasta na ten urząd w ostatnich wyborach samorządowych.  

 

Przypadek nr 2

Kolejne ciekawe zdarzenie miało miejsce w tym samym dniu (15 marca 2024 r.) a była nim  natychmiastowa publikacja mojego wniosku o udzielenie informacji publicznej i odpowiedzi na niego wraz z załącznikami w wykazie wniosków o informację publiczną w Biuletynie Informacji Publicznej.

Zwykle taka publikacja następuje później, czasem nawet z opóźnieniem kilku miesięcy.

Sprawa otrzymała priorytet ponieważ aby opublikować w tym samym dniu (a nie choćby w następnym) mój wniosek wraz z załącznikiem z 2019 r., urzędnik musiał pracować po godzinach pracy urzędu.

Wniosek ten został wprowadzony do BIP 15 marca 2024 r. o godz. 16.05, zaś o godz. 16.31 był on jeszcze edytowany. Urząd Miasta Biała Podlaska jest czynny w piątki do godz. 15.30. 

www.umbialapodlaska.bip.lubelskie.pl/index.php?id=776&action=history&entity_id=1998147

 

Co ciekawe, w kolejce na publikacje w BIP czekały od kilku miesięcy inne wnioski o udostępnienie informacji publicznej np. z 29 sierpnia 2023 r. oraz z 18 grudnia 2023 r.

Dodano je do BIP dopiero 16 marca 2024 r. 

www.umbialapodlaska.bip.lubelskie.pl/index.php?id=776&action=info&entity_id=1998213

Przypadek nr 3.

Niemal natychmiast po publikacji w BIP, w dniu 15 marca 2024 r. załącznik do odpowiedzi na mój wniosek czyli pismo z 2019 r. o wycinkę drzew złożone przez przewodniczącego rady miasta oraz kandydata na urząd prezydenta miasta pojawiło się w...mediach społecznościowych jako element kampanii wyborczej.

Było ono wykorzystywane również w dalszej części tej kampanii.

Jak pokazuje ta historia, informacja publiczna może być odmieniana przez przypadki.

A, że przypadek rządzi się swoim prawami to może też mieć różne znaczenie.