Kongres Współpracy Lokalnej

Niedawno wziąłem udział w III Kongresie Współpracy Lokalnej w Warszawie.

Przez dwa dni toczyły się dyskusje - z udziałem przedstawicieli samorządu terytorialnego oraz członków organizacji pozarządowych - o przyszłości demokracji lokalnej, wolontariacie, wspieraniu aktywności

Warto przytoczyć kilka ważnych poglądów zaprezentowanych w debacie:

"Aktywność społeczna jest sprywatyzowana, gdy dotyczy spraw prywatnych. Gdy załatwimy sprawę to się wycofujemy". 

"Trzeba przywrócić wiarę ludzi w demokrację".

"Obecnie zmieniają się priorytety, już nie liczy się tylko budowanie infrastruktury".

"Samorząd jest taki jakie jest społeczeństwo".

"Jest niedostatek kontroli obywatelskiej w samorządzie. Jej miejsce zajmuje biurokratyczna i sformalizowana kontrola wobec wójta, burmistrza i prezydenta". 

"Systemowo mamy nie organ stanowiący (radę gminy), ale "drużynę wójta, burmistrza, prezydenta". 

"Władza postrzega informację publiczną jako formę opresji ze strony obywateli". 

Kilka zdań ale ile treści. 

Chyba każdy kto próbuje być aktywny na poziomie lokalnym zgodzi się z tym stanowiskiem. 

Sprawa głosowania w budżecie obywatelskim umorzona

Wczoraj zakończyła się sprawa zainicjowana przez Prezydenta Miasta Biała Podlaska w sprawie niezgodnego z prawem głosowania na projekty w Budżecie Obywatelskim Białej Podlaskiej 2024. 

Sąd podzielił pogląd Prokuratury Rejonowej w Białej Podlaskiej o braku podstaw do uznania, iż doszło do popełnienia przestępstwa związanego z oddaniem 200 głosów z jednego IP na projekty budżetu obywatelskiego.

W styczniu 2024 r. prezydent miasta złożył zawiadomienie w tej sprawie do organów ścigania. 

W ciągu roku przesłuchano wielu świadków, zaangażowano znaczne środki publiczne, poniesiono koszty.

Jak uznał sąd, nikt poza osobą składającą zawiadomienie do organów ścigania nie kwestionował przetwarzania danych osobowych w głosowaniu w budżecie obywatelskim czyli brak jest podstaw do uznania, iż w sprawie doszło do popełnienia przestępstwa.

Przy tej okazji warto więc zadać kilka pytań: 

Czy takie działanie było potrzebne? 

Czy poprawiło klimat wokół budżetu obywatelskiego?

Czy zasadne było złożone przez prezydenta miasta zażalenia na postanowienie o umorzeniu dochodzenia ?

Czy prezydent miasta miał prawo poinformować publicznie na sesji rady miasta w 2023 r. o niewłaściwym, niezgodnym z prawem i nieetycznym zachowaniu radnego podając jego dane (imię i nazwisko)?

Czy prezydent miasta przeprosi go za swoje słowa na najbliższej sesji rady miasta?

Czy złożono - zgodnie z zapewnieniem o takim działaniu na sesji rady miasta - zawiadomienie do organów ścigania w sprawie zgłoszonej przez jednego z radnych czyli wykorzystania jego danych na cmentarzu komunalnym do oddania głosu na jeden z projektów budżetu obywatelskiego?

Wyniki budżetu obywatelskiego

Znamy już wyniki Budżetu Obywatelskiego Białej Podlaskiej. 

Mieszkańcy wybrali:

- jeden projekt duży (CHillPark PODMIEJSKA), 

- jeden projekt średni (Droga dla rowerów wzdłuż al. Jana Pawła II – Projekt), 

- dziesięć projektów małych (Bezpieczny plac zabaw przy Szkole Podstawowej nr 4 w Białej Podlaskiej, Park Trampolin przy Szkole Podstawowej nr 9, Ninja Warrior dla małych i dużych Zaplecze treningowe na osiedlu  Sielczyk, Zatoki parkingowe na ul. Łukaszyńskiej, Altana koncertowo – taneczna, Zadaszenie piaskownicy w FunPark PODMIEJSKA, Krzna Morsuje – Bialskie Morsowisko przy Drodze Wojskowej – elementy małej architektury, Leśna Kraina Zabawy – rekreacyjno-edukacyjny plac zabaw, Tablica upamiętniająca Zakład Przemysłu Wełnianego „BIAWENA"), 

- dwa projekty zielonego budżetu obywatelskiego (Kastracja kotów i psów, Zagraj z nami w zielone).

Co ciekawe, po raz pierwszy w historii zostaną zrealizowane dwa projekty Zielonego Budżetu Obywatelskiego, o którego powstanie zabiegałem kilka lat temu kierując petycję w tej sprawie do Rady Miasta. 

Wybór obu projektów zielonych wiąże się z wprowadzeniem w uchwale regulującej zasady budżetu obywatelskiego przepisu o treści: "W ramach puli projektów małych wyodrębnia się „Zielony budżet obywatelski Białej Podlaskiej” w celu realizacji projektów proekologicznych", który należy powiązać z regułą, zgodnie z którą corocznie do realizacji wybiera się jeden projekt duży oraz jeden projekt średni, za pozostałą kwotę realizuje się projekty małe i projekty „Zielonego budżetu obywatelskiego Białej Podlaskiej”.

Brak takiej regulacji skutkowałby brakiem realizacji projektu zielonego "Zagraj z nami w zielone", który przegrał co prawda z innym projektem w tej kategorii (kastracja kotów i psów), jednak uzyskał na tyle głosów by wygrać z projektami małymi. 

Mnie jednak najbardziej interesowała frekwencja.

Czy po ubiegłorocznym nikłym zainteresowaniu mieszkańców, w tym roku członkowie wspólnoty zaangażowali się w budżet obywatelski?

Udział wzięło 4791 mieszkańców (w zeszłym roku 4105 osób) czyli jest lepiej ale do zadowolenia wciąż daleko. 

Potrzebna jest praca władz miasta, edukacja oraz promocja. 

Głosowanie w budżecie obywatelskim

Od lat głosuję w budżecie obywatelskim. 

Mimo pojawiających się nieprawidłowości, uważam, że warto mieć wpływ na zmianę otoczenia. 

Myślałem, że w tym roku będzie łatwiej niż w ubiegłych latach ale już początek okazał się trudny. 

Mimo spełnienia warunków, nie mogłem zagłosować. 

System nie pozwolił mi i już.

Co zrobić?

Napisałem maila do UM Biała Podlaska z prośbą o interwencję.

Skutecznie. 

Mogłem wreszcie zagłosować bez konieczności składania oświadczenia o miejscu zamieszkania, który to wymóg byłoby przecież nadużyciem prawa. 

Ale co z innymi takimi przypadkami?

Czy wszystkim mieszkańcom w podobnej sytuacji będzie się chciało pisać do urzędu? 

Flagi nie będzie

Od kilku tygodni w przestrzeni publicznej pojawiają się opinie dotyczące flagi Ukrainy wiszącej na budynku Urzędu Miasta Biała Podlaska. 

Wydawało się, że flaga ta po usunięciu jej z balkonu urzędu na czas prac związanych z czyszczeniem tego miejsca, wróci po ich zakończeniu na poprzednie miejsce. 

Jednak tak się nie stało a mieszkańcy mogli się jedynie domyślać co poszło nie tak. 

Uważam, że od domysłów i dywagacji lepsza jest wiedza.

Dlatego zapytałem Prezydenta Miasta Biała Podlaska kiedy wróci flaga, która - zgodnie z jego zapewnieniem - miała wisieć na budynku urzędu "do czasu zawarcia pokoju". 

Okazuje się, że flaga już nie wróci. 

Z informacji prezydenta miasta, którą przytaczam w interesie publicznym wynika, że "Precedensowy wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 29.05.2025 r. sygn. akt II AKa 445/24 bardzo ośmielił organizatorów akcji zdejmowania ukraińskiej flagi, regularnie otrzymywaliśmy o takich informacje z Gdańska i Cieszyna. Chcąc zaoszczędzić mieszkańcom Białej Podlaskiej i obywatelom Ukrainy w Polsce, tego typu żenujących spektakli nie powiesimy ponownie ukraińskiej flagi (...)".

Jednocześnie prezydent zapewnił o "wsparciu walki Ukrainy z bezprawną rosyjską agresją" powołując się m.in. mural stworzony przez artystów street artu, koncerty młodych wykonawców kultywujących tradycje ukraińskiego folkloru".

Zatem flaga wisiała na budynku UM Biała Podlaska od dnia 25 lutego 2022 r.  do dnia 6 czerwca 2025 r. 

Rezygnację przez Prezydenta Miasta z ponownego wywieszenia flagi pomimo obietnicy jej eksponowania do czasu zawarcia pokoju można oceniać różnie. 

Podobnie jak okoliczności jej usunięcia i poziom transparentności władzy w tej sprawie. 

Najlepiej aby każdy zrobił to samodzielnie. 

Ocena projektów budżetu obywatelskiego

Na stronie Budżetu Obywatelskiego Białej Podlaskiej (www.bo.bialapodlaska.pl) ukazała się ocena projektów na 2026 r. 

Z 33 zgłoszonych przez mieszkańców projektów negatywnie oceniono....20.

Bardzo dużo. 

Powody różne, m.in. 

- niedoszacowany koszt projektu, 

- brak dokumentacji projektowej, 

- projekt zaplanowany na działce, która nie należy do miasta, 

- brak możliwości realizacji w trakcie jednego roku budżetowego,

- brak spełnienia kryterium ogólnodostępności. 

Są też ciekawostki np. projekt całorocznego fortepianu zewnętrznego u Radziwiłłów.

W ubiegłym roku projekt ten uzyskał ocenę pozytywną i został dopuszczony do głosowania, a w tym roku...zasłużył na ocenę negatywną.

Powód?

"Instrument wystawiony na warunki zewnętrzne szybko ulega rozstrojeniu i mechanicznemu uszkodzeniu, co skutkuje koniecznością kosztownej i częstej konserwacji."

Ponadto zdaniem urzędników, projekt nie uwzględnia kosztów dokumentacji projektowej. 

Ciekawe.

Świat schodzi na psy. Nawet fortepiany produkują coraz gorsze.

Fortepian zgłoszony w zeszłym roku był wytrzymały na warunki zewnętrzne a tegoroczny już nie jest. 

Z takim fortepianem to zresztą nigdy nic nie wiadomo. Jednemu zaszkodzi i lekki wiaterek, a inny za nic ma ocieplenie klimatu.

Dla porównania strona karty oceny projektu (ocena techniczno - finansowa) w zeszłym i w tym roku. 

2024 r.

https://bo.bialapodlaska.pl/wp-content/uploads/2024/08/21.pdf

                                                   

                                                                  2025 r. 

                          https://bo.bialapodlaska.pl/wp-content/uploads/2025/07/18.pdf

Roma locuta, causa finita czyli prezydent wybiera hejnał

Wczoraj w Dzienniku Wschodnim ukazał się artykuł "Temat hejnału powróci. Radny proponuje konkurs, ale urząd go nie chce" poświęcony sprawie hejnału Białej Podlaskiej. 

Na ostatniej sesji, jeden z radnych zaproponował ściągnięcie z porządku obrad projektu uchwały o zmianie Statutu Miasta, w której planowano ustanowić hejnał miasta.   

Radny zauważył bowiem, iż w utworze nie ma odwołania do spuścizny Radziwiłłów, czy do epoki renesansu, ani nawet do wschodniej muzyki Podlasia oraz zaproponował przeprowadzenie w tej sprawie konkursu.

Większość radnych zgodziła się z jego propozycję i podjęła uchwałę o ściągnięciu projektu z porządku obrad. 

W tej sprawie złożyłem również petycję do prezydenta miasta uzasadniając potrzebę przeprowadzenia konkursu oraz wyboru hejnału w drodze konsultacji społecznych z mieszkańcami. 

Jak się jednak okazuje, konkursu nie będzie, a na najbliższej sesji ponownie pojawi się ten sam projekt uchwały.

Roma locuta, causa finita. 

Rzym przemówił, sprawa zakończona. 

Narzucą hejnał bez konsultacji z mieszkańcami. 

Bo po co rozmawiać? 

Niech sobie tam w innych polskich miastach organizują konkursy na hejnał, dokonują oceny spośród różnych nadesłanych propozycji, przeprowadzają analizy z udziałem ekspertów z zakresu muzykologii, organizują konsultacje społeczne. 

Tu jest Biała Podlaska i prezydent, który wie najlepiej. 

Ma być taki hejnał jaki chce prezydent i będzie. 

A skoro tak, to zapewne ci sami radni, z klubu prezydenta miasta, którzy na ostatniej sesji podjęli uchwałę o zdjęciu projektu z porządku obrad, na najbliższej sesji zmienią zdanie i zagłosują tak jak dyktuje wola władcy.

Roma locuta, causa finita. 

"A co się dziwisz?" czyli o promocji i braku promocji

W czerwcu mieszkańcy Białej Podlaskiej mogli składać projekty do Budżetu Obywatelskiego.

Z ciekawości sprawdziłem ile postów promujących budżet obywatelski zamieściły władze miasta w tym miesiącu na oficjalnym profilu "Miasto Biała Podlaska" na fb.

Wyszło mi, że...1 (słownie: JEDEN) zamieszczony 2 czerwca 2025 r. 

Za to postów promujących Rowerową Stolicę Polski - co najmniej 35 (słownie: TRZYDZIEŚCI PIĘĆ).

To może jeszcze raz. 

Miasto Biała Podlaska przeznaczyło w 2025 r. na budżet obywatelski 2 850 000 zł. środków publicznych. 

Na budżet obywatelski jubileuszowej 10 edycji. 

I by to uczcić w ramach promocji zamieściło w czerwcu czyli w miesiącu gdy startował BO jeden post na profilu Miasta Biała Podlaska. 

A Rowerowej Stolicy Polski poświęcono ponad 30 postów. 

W filmie "Jasminum" mała Eugenia pyta nieustannie "A co się dziwisz?".

A co się dziwisz? 

Będzie wiata przystankowa czyli jednak można

Ostatnio pisałem o mojej petycji do wójta gminy Biała Podlaska w sprawie wiaty przystankowej w Styrzyńcu. 

Dziś otrzymałem odpowiedź wójta o pozytywnym rozpatrzeniu petycji. 

Na najbliższej sesji rady gminy zostanie zmieniony budżet i zabezpieczone środki na wiatę. 

Dzięki temu poprawią się warunki oczekiwania na autobus do Białej Podlaskiej zwłaszcza osób starszych korzystających często z tego przystanku. 

Można? 

I to w kilka dni?

Niestety w przypadku Prezydenta Białej Podlaskiej to abstrakcja ponieważ rozpatrzenie mojej nawet nieskomplikowanej petycji, którą można załatwić w krótkim czasie, zajmuje mu na ogół ustawowe trzy miesiące. 

Wiata przystankowa

Kilka dni temu napisałem petycję do Wójta Gminy Biała Podlaska w sprawie podjęcia działań w celu postawienia wiaty przystankowej na przystanku linii autobusowej w Styrzyńcu przy sklepie spożywczym oraz Rodzinnym Ogrodzie Działkowym.

Problem dotyczy braku przyzwoitych i godnych warunków oczekiwania na autobus do Białej Podlaskiej.

Sprawa ma znacznie zwłaszcza dla mieszkańców gminy oraz działkowiczów korzystających z tego przystanku czyli głównie osób starszych, często schorowanych, które szczególnie negatywnie odczuwają skutki niekorzystnych warunków atmosferycznych (upałów, deszczu czy mrozu).

Koszt takiej wiaty nie jest znaczny, zaś jej budowa może mieć pozytywne efekty dla zdrowia mieszkańców i poprawy jakości ich codziennego funkcjonowania.

Konkurs na hejnał czyli to mieszkańcy decydują

Od lat staram się przekonywać władze Białej Podlaskiej do podejmowania decyzji o istotnych sprawach dla wspólnoty z udziałem mieszkańców. 

To lepsza forma niż narzucanie im swojej woli przez prezydenta miasta. 

Dlatego gdy Rada Miasta Biała Podlaska na ostatniej sesji zdjęła z porządku obrad projekt uchwały w sprawie zmiany Statutu Miasta o ustanowieniu hejnału, złożyłem petycję w tej sprawie wnosząc o :

1) ogłoszenie konkursu na hejnał miasta Biała Podlaska oraz - w przypadku wpływu w ramach aplikacji konkursowej więcej niż jednej propozycji -

2) przeprowadzenie w tej sprawie konsultacji społecznych z mieszkańcami,

3) dokonanie oceny warstwy artystycznej hejnału przez muzykologów i inne osoby posiadające wiedzę ekspercką w tym zakresie,

4) zamieszczenie wniosków/konkluzji z opinii wydanej przez osoby ujęte w pkt 3 w uzasadnieniu projektu uchwały w sprawie zmiany Statutu Miasta Biała Podlaska ustanawiającej hejnał.

www.umbialapodlaska.bip.lubelskie.pl/upload/pliki/13.25.pdf

Hejnał miasta

Jutro Rada Miasta Biała Podlaska podejmie uchwałę w sprawie zmiany Statutu Miasta, w której ustanowi hejnał miasta.

Jego autorem jest mieszkaniec, który przekazał miastu niedopłatnie prawa autorskie do hejnału.

Uważam, że to dobry pomysł na 500 - lecie miasta, budujący lokalną tożsamość.

Szkoda jedynie, że władze miasta nie ogłosiły konkursu na hejnał a następnie nie włączyły - zakładając wpływ kilku projektów - mieszkańców w wybór hejnał np. w drodze głosowania czy konsultacji społecznych.

Tak zrobiły ostatnio władze Zambrowa.

Niedawno swój hejnał w drodze konkursu wybrali również mieszkańcy Chęcin.

Konkursy zorganizowano także w Rumii, Golubiu - Dobrzyniu, Węgorzewie, Pucku, Siemianowicach Śląskich, Ustce i wielu innych miastach. 

To dobry pomysł i może...warto skorzystać z niego w Białej Podlaskiej.

Hejnał powinien być wybrany przez mieszkańców a nie narzucony przez władze. 

W uzasadnieniu projektu zmiany Statutu Miasta zabrakło również informacji o opinii ekspertów dotyczących warstwy artystycznej hejnału, jego tempa, długości, itp.

Takie dane zostały zaprezentowane w trakcie dzisiejszego posiedzenia Komisji Statutowej Rady Miasta.

Byłem jedynym mieszkańcem, który wziął udział w tym posiedzeniu, jednak te informacje powinny być powszechnie dostępne w uzasadnieniu projektu uchwały. 

Obywatelska transmisja posiedzenia komisji i...postawa władzy

Dziś wziąłem udział w posiedzeniu Komisji Rozwoju Gospodarczego i Budżetu Rady Miasta Biała Podlaska. 

Komisja zajęła się projektami uchwał w sprawie m.in. 

- udzielenia wotum zaufania Prezydentowi Miasta Biała Podlaska, 

- udzielenia absolutorium prezydentowi za 2024 r.,  

- utworzenia Żłobka Miejskiego „Maluszkowo” w Białej Podlaskiej oraz ustalenia jego Statutu, 

- zmiany Statutu Miasta Biała Podlaska.

Obywatelską transmisję z posiedzenia komisji zamieściłem w końcowej części. 

Warto dodać, iż przed rozpoczęciem komisji miał miejsce nieprzyjemny incydent.

Mieszkaniec ma prawo uczestniczyć w posiedzeniach komisji.

Jest to tym bardziej zasadne w sytuacji, gdy Rada Miasta Biała Podlaska głosami radnych klubu prezydenta zlikwidowała transmisje z tych posiedzeń. 

Ponieważ na sali w UM Biała Podlaska nie wydzielono miejsc dla publiczności, usiadłem jako mieszkaniec i gość tam gdzie zwykle od kilku lat w trakcie posiedzeń komisji czyli przy stole.

Zostały przy nim wolne miejsca i nie stanowiło to dla nikogo problemu do chwili gdy...spóźniona na komisję zastępca prezydenta postanowiła zrobić porządek i wyprosić mnie od stołu.

Wskazała mi miejsce na krześle przy ścianie, jednakże bez dostępu do stołu. 

Po moich protestach i wyjaśnieniach, że będę sporządzać notatki i trudno czynić to w powietrzu, bez oparcia, głos zabrał przewodniczący komisji, który zaprosił mnie do tego samego stołu, proponując miejsce obok siebie. 

Dwa różne zachowania...

Ale jest coś gorszego. Doświadczenie upokorzenia. 

Warto pokusić się o podsumowanie tego co faktycznie się wydarzyło:

- mieszkaniec ma prawo wziąć udział w posiedzeniu komisji. Oprócz statusu mieszkańca, jest on także gościem, a nie intruzem. Zasługuje na szacunek zwłaszcza gdy działa w interesie publicznym.

- mieszkaniec finansuje z własnych podatków wynagrodzenie urzędników w tym zastępcy prezydenta miasta i choćby dlatego zasługuje na właściwe traktowanie,

- władza jest dla obywateli a nie odwrotnie, 

- nie zostały wydzielone osobne miejsca dla publiczności zapewniające im godne warunki w tym dostęp do stołu, przy którym mogą notować przebieg obrad, 

- mieszkaniec nie zajął nikomu miejsca, a dodatkowo kilka miejsc pozostało wolnych, 

- od zapewnienia porządku w trakcie posiedzenia komisji jest jej przewodniczący a nie zastępca prezydenta, która może wykraczać w ten sposób poza swoje kompetencje. 

Pomijając te argumenty to zachowanie władzy odbieram jako formę reakcji na moją aktywność obywatelską. 

Byłem świadkiem gdy mieszkańcy siedzieli w trakcie posiedzenia komisji w tej samej sali, przy tym samym stole i nikt nie robił z tego problemu. Od lat są to miejsca przeznaczone dla mieszkańców. 

A po ludzku, uważam, że tak to nie powinno wyglądać. 

O kulturze nie wspominając.

Postawa przewodniczącego komisji wskazuje, że można było  zachować się inaczej, szanując godność człowieka. 

Raport o stanie gminy miejskiej Biała Podlaska za 2024

Na najbliższej sesji 26 czerwca, Rada Miasta Biała Podlaska rozpatrzy coroczny raport prezydenta o stanie miasta. Tym razem za 2024 r. 

W zeszłym roku byłem pierwszym mieszkańcem w historii, który zabrał głos w debacie nad raportem. 

Zwróciłem wówczas uwagę również na kwestie proceduralne w tym wadliwy, niepraktyczny wzór zgłoszenia do zabrania głosu w tej sprawie. 

Skrytykowałem m.in. konieczność podania adresu zamieszkania mieszkańca udzielającego poparcia oraz brak pełnego wykazu (pomimo wymogu zebrania co najmniej 50 podpisów poparcia, wykaz zawierał jedynie 3 pozycje).

Wykaz zgłoszenia w debacie za 2023 r. 

Minął rok i...ktoś w UM Biała Podlaska wyciągnął wnioski. 
Tegoroczny wzór jest czytelny i nie zawiera już wymogu podania adresu zamieszkania. 

Nie można było tak od razu?

To kolejny dowód, że lepiej czasem posłuchać i skorzystać z dobrej rady niż krytykować zaangażowanie społeczne na rzecz poprawy jakości życia wspólnoty.  

Termin w budżecie obywatelskim w dniu wolnym czyli znów to samo

Wczoraj minął termin składania projektów do Budżetu Obywatelskiego Białej Podlaskiej. 

W ubiegłym roku pisałem o tym dlaczego termin ten nie powinien upływać w niedzielę. 

Minął rok i...znów mieszkańcom wyznaczono ostatni możliwy dzień na złożenie projektów w dniu wolnym od pracy urzędu. 

A jak jest w innych miastach?

Siedlce - termin upłynął 31.01 (piątek) 

Lublin - 28.03 (piątek)

Ostrołęka - 30.05 (piątek)

Puławy - 02.06 (poniedziałek)

Zamość - 13.06 (piątek)

Chełm - termin upływa 30.06 (poniedziałek)

Trudno również zrozumieć dlaczego nabór wniosków trwa jedynie 2 tygodnie.  

Warto - choćby wzorem wymienionych miast - wydłużyć ten termin do 3 - 4 tygodni i pokusić się w tym czasie o intensywną kampanię promocyjną budżetu obywatelskiego.

Petycja w sprawie marginalizacji konsultacji społecznych

 O problemach związanych z brakiem konsultacji społecznych w Białej Podlaskiej pisałem kilkukrotnie. Bezskutecznie.

Dlatego uznałem, że warto pokusić się o podsumowanie i złożyć petycję do prezydenta miasta o zmianę jego podejścia i zaprzestanie marginalizacji konsultacji społecznych. 

 Zgodnie ze Strategią rozwiązywania problemów społecznych Miasta Biała Podlaska na lata 2021 – 2030, celem operacyjnym w obszarze „Dynamizacja rozwoju społeczeństwa obywatelskiego miasta” jest aktywna integracja społeczna mieszkańców, zaś jednym z kierunków podejmowanie działań mających na celu pobudzanie aktywności społecznej mieszkańców i włączanie ich w rozwiązywanie lokalnych problemów, m.in. poprzez prowadzenie konsultacji społecznych.

  Choć konsultacje społeczne są jedną z najważniejszych form partycypacji społecznej, to w Białej Podlaskiej formą rzadko stosowaną. 

Przypadki gdy Prezydent Miasta zarządza konsultacje społeczne należy łączyć raczej z realizacją przez niego ustawowych obowiązków ich przeprowadzenia niż wykorzystaniem tego narzędzia do podejmowania decyzji.

  Co istotne, nawet gdy mieszkańcy składają do Prezydenta Miasta wniosek o przeprowadzenie konsultacji społecznych wraz z wymaganą liczbą 100 podpisów czyli organizują się obywatelsko, to i tak spotykają się z obojętnością i brakiem zarządzenia konsultacji (wniosek o przeprowadzenie konsultacji społecznych w sprawie wycinki drzew na ul. Kościuszki, wniosek o przeprowadzenie konsultacji społecznych w sprawie funkcjonowania Straży Miejskiej).

Taka postawa Prezydenta Miasta Biała Podlaska zniechęca do angażowania się w proces konsultacji społecznych i ma mrożący efekt na funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego. 

Trudno zakładać, by Prezydent Miasta nie rozumiał skutków społecznych swoich decyzji. Z drugiej jednak strony rezygnacja z takiego założenia prowadziłaby do wniosku, iż Prezydent Miasta w sposób świadomy działa na szkodę rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Białej Podlaskiej.

  Postawa, gdy Prezydent Miasta deprecjonuje znaczenie konsultacji społecznych w sytuacji gdy to mieszkańcy wnoszą o ich przeprowadzenie jest niezrozumiała ponieważ wynik konsultacji społecznych nie jest wiążący, zaś wartością jest ich przeprowadzenie czyli dialog społeczny, pozyskanie informacji zwrotnej, pokazanie członkom społeczności lokalnej, że władzy zależy na sprawnej komunikacji w ramach konsultacji czyli rozwiązywaniu problemów społecznych.

Władza otwarta na konsultacje społeczne może nie tylko zyskać szacunek, ale również zbudować wizerunek miasta otwartego, inspirującego, dbającego o edukację obywatelską. To wartości uniwersalne, będące udziałem innych miast. 

Dlaczego inaczej miałoby być w Białej Podlaskiej?   

Petycja do BCK - wolność wypowiedzi

 Kilka dni temu pisałem o zablokowaniu przez Bialskie Centrum Kultury możliwości wypowiedzi w mediach społecznościowych w związku z informacją o koncercie w ramach Dni Miasta Biała Podlaska. 

W związku z odpowiedzią dyrektora BCK na mój wniosek w sprawie, skierowałem dziś petycję do BCK dotyczącą przestrzegania standardów funkcjonowania mediów społecznościowych w tym:

- zagwarantowania możliwości prowadzenia debaty publicznej oraz swobody wypowiedzi również negatywnych czy krytycznych,

- opracowania oraz zamieszczenia na profilu Bialskiego Centrum Kultury regulaminu korzystania z tego kanału komunikacji z mieszkańcami.  

Poniżej kilka wątków zawartych w petycji: 

W dniu 21 maja 2025 r. Bialskie Centrum Kultury Bialskie poinformowało na swoim profilu w mediach społecznościowych (Facebook) o koncercie Mr. Polska w ramach Dni Białej Podlaskiej 2025, który miał odbyć się 30 maja i być otwarty dla wszystkich mieszkańców.

Pod postem tym pojawiły się negatywne komentarze odnoszące się do zaproszenia muzyka, którego teksty zawierają wulgaryzmy czy treści odwołujące się do  narkotyków.

Bialskie Centrum Kultury początkowo próbowało ustosunkować się do tych opinii, a następnie zablokowało możliwość zamieszczania przez mieszkańców komentarzy pod tym postem.

  Dyrektor BCK w odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej, wyjaśnił, iż „decyzja ta została podjęta w związku z treścią umieszczanych komentarzy, które to mogły nosić znamiona naruszenia dobrego imienia instytucji kultury a także pracujących w niej pracowników, ponadto niektóre z komentarzy były także wulgarne w związku z czym aby deeskalować sytuację i chronić dobre imię pracowników dyrektor BCK w Białej Podlaskiej podjął powyższą decyzję. Komentarze nie zostały usunięte a jedynie ukryte oraz zablokowano możliwość komentowania przez co nie były one widoczne. Wyjątek stanowi jeden usunięty komentarz Bialskiego Centrum Kultury wyjaśniający sytuację”.

Dyrektor BCK poinformował również, iż „nasza instytucja nie posiada regulaminu korzystania z profilu na Facebooku”. 

Ponadto wyjaśnił, iż „nie opublikowano w mediach społecznościowych oświadczenia o powodach zablokowania/usunięciu komentarzy, zaś w ocenie dyrektora "cała sytuacja miała charakter incydentalny,  pomimo wielu lat funkcjonowania naszego profilu w mediach społecznościowych sytuacja taka miała miejsce pierwszy raz i była ona jednostkowa wobec czego działania dyrektora ograniczyły się jedynie do analizy sytuacji z pracownikami instytucji".

   Działanie polegające na usunięciu komentarza oraz zablokowaniu możliwości zamieszczenia komentarzy przez innych użytkowników należy ocenić negatywnie.

   Doprowadziło ono do zamrożenia debaty publicznej, aktywności obywatelskiej zaś dyrektor BCK de facto wprowadził cenzurę prewencyjną, niejako „z góry” zakładając, iż kolejne komentarze mieszkańców nie będą przychylne dla kierowanej przez niego instytucji.

   Należy również odnotować, iż profil BCK w mediach społecznościowych jest utrzymywany ze środków publicznych, podatków wszystkich mieszkańców Białej Podlaskiej. Mają oni prawo wyrażać swoje opinie nawet negatywne czy krytyczne.

Niezależnie od powyższego, negatywnie należy ocenić również brak regulaminu funkcjonowania profilu. To standard wielu polskich instytucji publicznych. Również profil „Miasto Biała Podlaska” posiada swój regulamin, w którym określono zasady korzystania z tego kanału komunikacji oraz informacje o tym jakie komentarze użytkowników będą usuwane, zaś konta mogą być ignorowane lub blokowane.

Takiego działania zabrakło w przypadku profilu prowadzonego przez BCK. 

W takiej sytuacji warto było zamieścić w mediach społecznościowych oświadczenie o powodach zablokowania/usunięciu komentarzy. BCK nie skorzystało jednak z tego – doraźnego – rozwiązania.

Mam nadzieję, że dyrektor BCK potraktuje uwagi zaprezentowane w petycji z należytą starannością, jako zgłaszane w interesie publicznym, dla poprawy jakości komunikacji miejskiej instytucji z członkami lokalnej wspólnoty.

10 edycja Budżetu Obywatelskiego Białej Podlaskiej

Od 2 czerwca 2025 r. mieszkańcy Białej Podlaskiej mogą wziąć udział w 10 edycji Budżetu Obywatelskiego.

Nabór wniosków trwa do 15 czerwca.

Kwota przeznaczona na BO w tym roku to 2 850 000 zł. czyli najwięcej w historii. 

Tyle faktów. 

A jak być aktywnym obywatelem w ramach budżetu obywatelskiego?

Kilka lat temu napisałem o tym krótki przewodnik:

1. Jeżeli uważasz, że warto coś zmienić w mieście to możesz zgłosić swój pomysł jako projekt do BO. Może on dotyczyć m.in. chodników, ulic, ścieżek rowerowych, parków, placów zabaw, miejsc rozrywki, wydarzeń kulturalnych, sportowych, pomników, murali, ochrony zwierząt. Najlepiej porozmawiaj z rodziną, znajomymi, sąsiadami i ustal czego brakuje w Twojej okolicy aby żyło Wam się lepiej.

2. Przed rozpoczęciem działań zapoznaj się z Regulaminem BO dostępnym na stronie internetowej www.bo.bialapodlaska.pl

Znajdziesz tam niezbędne dokumenty w tym formularz zgłoszenia projektu do BO, listę poparcia Twojego projektu (musisz zebrać podpisy 20 mieszkańców) oraz informacje o wymogach, które powinien spełnić Twój projekt.

3. Możesz zgłosić projekt, którego koszt realizacji nie będzie niższy niż 20 000 zł. i wyższy niż 1 000 000 zł. W zależności od kosztu projektu zostanie on zaklasyfikowany jako projekt mały (20 000 zł - 200 000 zł), średni (200 001 zł – 500 000 zł) bądź duży (500 001 zł do 1 000 000 zł). Projekt średni lub duży może dotyczyć modernizacji, budowy bądź przebudowy infrastruktury.

4. Możesz też zgłosić projekt ekologiczny (w ramach Zielonego BO) dotyczący m.in. nasadzenia roślinności na terenach parkowych, założenia i pielęgnacji łąk kwietnych, pomocy dla ptaków, sterylizacji zwierząt. Koszt projektu ekologicznego nie może przekroczyć 50 000 zł.

5. Zastanów się nad tytułem projektu. Zadbaj aby wyróżniał się spośród innych tytułów. Rozważ odwołanie się do takich wartości jak zdrowie, bezpieczeństwo, porządek, środowisko.

6. Zastanów się nad zgłoszeniem projektu wspólnie z innymi mieszkańcami. W ten sposób angażujesz w przedsięwzięcie, jego promocję, zbieranie głosów szeroki krąg rodziny, znajomych współautorów projektu.

7. Przygotuj projekt. Sprawdź czy teren, na którym ma być zrealizowana inwestycja należy do miasta. Zadbaj o czytelny, zrozumiały dla mieszkańców opis projektu. Jeżeli masz wątpliwości np. co do kosztu, skonsultuj się z pracownikami Urzędu Miasta.

8. Nie zgłaszaj kilku projektów w jednej edycji BO. Będą one ze sobą konkurować, pozbawiając wzajemnie głosów.

9. Nie przejmuj się jeżeli Twoje zgłoszenie projektu zawiera błędy. Zespół ds. BO w Urzędzie Miasta poinformuje Cię o konieczności uzupełnienia zgłoszenia. Będziesz miał na to 3 dni robocze od dnia przekazania Ci informacji. Zespół może Cię poprosić także o dodatkowe informacje bądź wyjaśnienia dotyczące projektu.

10. Jeżeli Twój projekt nie zostanie zakwalifikowany do głosowania (zostanie oceniony negatywnie), to możesz złożyć odwołanie do Prezydenta Miasta. Masz na to 5 dni roboczych od dnia ogłoszenia oceny Twojego projektu. Odwołanie zostanie rozpatrzone w ciągu 14 dni.

11. Sprawdź czy Twój projekt został dopuszczony do głosowania na stronie internetowej www.bo.bialapodlaska.pl

12. Możesz wycofać swój projekt - składając pismo do Urzędu Miasta - nie później niż do dnia poprzedzającego dzień publikacji ostatecznej listy projektów na stronie internetowej www.bo.bialapodlaska.pl

13. Zadbaj o promocję projektu (plakaty, ulotki, media społecznościowe, spotkania z mieszkańcami np. na miejskich targowiskach, w trakcie imprez sportowych, kulturalnych organizowanych przez władze miasta).

14. Zachęcaj do udziału w głosowaniu. 

15. Jeżeli nie uda Ci się wygrać, nie zniechęcaj się. Spróbuj w kolejnej edycji BO z tym samym projektem (jest już rozpoznawalny) lub z innym. Poprzez zgłoszenie projektu dołączyłeś do grona aktywnych mieszkańców, którym nie jest obojętne na co wydawane są środki publiczne. Poza tym zwróciłeś uwagę na problem i zainicjowałeś dyskusję publiczną o potrzebach mieszkańców.

Bialski Przewodnik Obywatelski (2023)

Dzień Wolności i Praw Obywatelskich

Dziś 4 czerwca. 

Od 12 lat obchodzony jako Dzień Wolności i Praw Obywatelskich.

To rocznica pierwszych po wojnie częściowo wolnych wyborów do Sejmu i wolnych wyborów do Senatu zarządzonych na mocy uchwały Rady Państwa. 

Wówczas jeszcze wyborów do Sejmu i Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Pamiętam plakaty z Gary Cooperem z filmu "W samo południe" zachęcające do udziału w głosowaniu. 

Jak stwierdził Sejm RP w uchwale z 24 maja 2013 r. było to symboliczne zwycięstwo kolejnych pokoleń Polaków, którzy nigdy nie pogodzili się ze zniewoleniem. 

Było to zwycięstwo „Solidarności”, przeciwko której w grudniu 1981 r. władza wysłała czołgi, chcąc siłą złamać narodowego ducha wolności. 

Warto o tym pamiętać.

Co ciekawe, w 2019 r. Sejm podjął próbę ustanowienia tego święta w formie ustawy, jednak Rada Ministrów zaopiniowała wówczas ten pomysł negatywnie stwierdzając, iż "święta państwowe powinny być ustanawiane dla uczczenia wydarzeń wyjątkowych w historii państwa, takich jak odzyskanie niepodległości w 1918 r. czy przyjęcie pierwszej w Europie konstytucji w 1791 r. Postulowane święto nie znajduje pełnego uzasadnienia, również ze względu na to, że nie może być traktowane jako data odzyskania pełnej suwerenności".

Forma formą, ale święto jest. 

Warto o nim pamiętać. 

Kilka refleksji po wyborach prezydenckich

Od wczoraj mamy nowego Prezydenta Polski wybranego po najbardziej brutalnej kampanii w XXI wieku.

Każdy zapamięta z niej zapewne różne zdarzenia. 

A zatem kilka refleksji...

Po pierwsze, zainteresowanie społeczne. Wreszcie doczekaliśmy czasów, gdy mieszkańcy chętnie angażują się w wybory. O tak wysokiej frekwencji jeszcze do niedawna można było pomarzyć. 

Co więcej, członkowie wspólnoty zamieszczają w mediach społecznościowych zdjęcia z momentu głosowania, wrzucania kart do urn, traktując tę aktywność jako powód do dumy. 

Przy okazji dochodziło też do naruszenia prawa. 

Zgodnie z art. 52 § 6 Kodeksu wyborczego, wyborca wrzuca kartę do urny znajdującej się w dostępnym i widocznym

miejscu lokalu wyborczego, w taki sposób, aby strona zadrukowana była niewidoczna.

Wrzucanie do urn niezgiętych kart wyborczych, zwłaszcza z widocznym głosem oddanym na kandydata to niewłaściwe zachowanie. 

Po drugie...no właśnie, media społecznościowe. 

Takiej ilości hejtu to chyba jeszcze nie było. Oberwało się zarówno kandydatom jak i ich zwolennikom. Wpisy zamieszczane pod imieniem i nazwiskiem, który nie zostały wytworzone przez sztuczną inteligencję. 

Najczęściej pojawiające się (i najłagodniejsze) określenia to: wstyd, żenada, koszmar, ciemnota, ciemny lud, ciemnogród, chamstwo, prostactwo, wiejskie zaścianki, zacofane kresy.

Życzenia wyborcom aby ich trafił szlag z powodu ich przekonań.

Poczucie wyższości, pogardy i brak szacunku. Tak jakby demokracja była dobra tylko wtedy gdy społeczeństwo wybierze kogo trzeba.

Po trzecie, lokalne media. Okazało się, że nadawca internetowy, którego obserwuje kilkanaście tysięcy osób (w tym zwolennicy obu kandydatów) może - w ramach protestu - odmówić transmisji z wizyty w Białej Podlaskiej kandydata oraz zamieszczenia informacji jak ona przebiegała.

Myślałem, że media są od informowania a tymczasem okazało się, że nawet ci mieszkańcy, którzy traktują je jako kanał komunikacji, źródło wiedzy czy po prostu serwis informacyjny, nie mogą dowiedzieć się co mówił kandydat na Prezydenta na jednym z ostatnich spotkań przed wyborami. 

Po czwarte, Prezydent Miasta Biała Podlaska, który po raz kolejny wykorzystał utrzymywany z pieniędzy publicznych (i przez wyborców obu kandydatów) profil w mediach społecznościowych do promowania jednego, wybranego przez siebie kandydata. 

Po, piąte symbole. Na wiecu w Krośnie pojawił się Zorro, w Gliwicach Spiderman, w Gdańsku Batman. Było też obejście ciszy wyborczej czyli agitacja prowadzona za pomocą czerwonych korali, "trzasków" i "wrotek".